Meryem El-İcliyye
Bilinen ilk Müslüman kadın astronomi bilimcisi olan Meryem El-İcliyye, kadınların bilim alanında oldukça pasif oldukları bir dönemde baba mesleğini edinip bu becerisiyle astronomi alanında kendini geliştirmiştir. O gün şartlarında basit bir formatı olan usturlabı geliştirerek gök cisimlerinin yüksekliğini ölçmüş, saatin henüz yaygın olarak kullanılmadığı dönemlerde vakitlerin isabetli bir şekilde saptanmasına yardımcı olmuştur.
Meryem el-İcliyye 10. yüzyılda Suriye’nin Halep şehrinde yaşamıştır. Kaynaklar, yaşadığı süre içinde yapılmış olan en detaylı, hassas ve usta işi usturlapları kendisinin yaptığını söyler .
El-İcliyye, mühendislerden ve imalatçılardan oluşan bir ailenin içine doğmuştur. Meryem’in babası, Bağdat’ta tanınmış bir usturlap üreticisi ve dünyanın hayatta kalan en eski usturlabını icat ettiği kayıtlara geçen bilim adamı Bastulus’un çırağıydı. Babasının vefatından sonra mesleğinden etkilenen Meryem, usturlap imal etmeye devam etti
Bugüne dek hiçbir usturlabı, imzası bulunamadığı veya teyit edilemediği için bulunamamıştır. Ama yine de bıraktığı miras, gökyüzünde kayan bir yıldız gibi kendinden sonra gelenlere ışık oldu.
Bu kariyeri takdiren ve el-İcliyye’nin onuruna, 1990 yılında, Henry E. Holt tarafından Palomar Gözlemevi’nde keşfedilen bir ana kuşak asteroite “7060 Al-‘Ijliya” adı verilmiştir. Ayrıca Meryem, 1001 Inventions* tarafından, Orta Çağ’da İslam dünyasının uygarlığın her alanında gelişme gösterdiği dönemini ifade eden İslam Rönesansı’nın (İslam’ın Altın Çağı) sıradışı kadınları arasında sayılmıştır.
