İbnü’l-Baytar – Ebû Muhammed Ziyaüddîn Abdullah b. Ahmed el-Aşşâb el-Mâlekī (d. 593/1197 Maleka – ö. 646/1248 Dımaşk)
İslam’ın altın çağında, en iyi botanikçilerden biri olan İbnü’l Baytar devrinin en büyük botanik âlimi olarak kabul edilmektedir. Adını babasının veteriner olmasından almaktadır. Görgü ve tecrübesini artırmak ve yazacağı eserler için bilgi toplamak amacıyla, üç kıtayı gezmiş ender müelliflerden biridir. Anadolu, Selçuklu ve Bizans bölgelerinde tıp, eczacılık ve botanik ile tanışmıştır. Bitkilerin tüm özelliklerini tanıtıp Arapça, Farsça, Grekçe, Latince, Berberice dillerine çevirmiştir. Ortaçağın derin botanikçi, eczacı, tıp bilgini olup, Mısır’da Reisü’l-Aşşabîn lakabını alarak çağının en büyük âlimi olarak kabul edilmiştir. Müfredât-ı Tıbbiye-i Musavvere’nin büyük bir bölümü İbnü’l Baytar’ın CÂMİ’U MÜFREDÂTİ’L-EDVİYE VE’L-AĞZİYE adlı eserinden faydalanılarak yazılmıştır. Bu eser İslâm dünyasında ilk defa Bulak’ta basılmıştır. Eserin en önemli özelliği, İbnü’l Baytar’ın ömrünün son yıllarına doğru yazmış olması sebebiyle en güvenilen eserlerden oluşudur. Bu eserin, 2.353 maddelik basit ilaç yapımını konu aldığı bilinmektedir.
Kaynak :