El-Battani
2021-07-05 15:47:38
Çığır Açan Astronom ve Matematikçi Battani
Battânî’nin keşif ve başarılarından bazıları şöyledir:
- Matematik alanında Yunan kirişi yerine sinüsleri kullanan ilk ilim adamıdır.
- İlk defa kotanjant kavramını geliştirmiş ve dereceli bir tablo oluşturmuştur.
- Ay’ın boylamda ortalama hareketini tespit etmiştir.
- Güneş ve Ay’ın görünür çaplarını ölçmüştür.
- Güneş’te bir yıl, Ay’da ise bir ay zarfında gözlenen değişiklikleri hesaplamıştır.
- Ay’ın tutulma derecesinin hesabı için çok sağlam bir metot geliştirmiştir.
- Küre trigonometrisinin bazı problemlerini ortografik projeksiyon yardımıyla incelemiştir.
- Dik üçgenleri inceleyerek geometrideki temel kavramlardan sinüs, kosinüs, tanjant, kotanjant, sekant ve kosekantın tariflerini yapan ve bunları gerçek anlamda ilk defa kullanan kişidir.
- Gerçek astronomik cetveli (zic, yıllık) hazırlayan ilk ilim adamıdır.
- Sıfırdan 90 dereceye kadar açıların trigonometrik değerlerini hesaplamıştır.
- Cebir çözüm metotlarını trigonometrik denklemlere uygulamıştır.
- Yukarıda bahsi geçen bütün matematik ve trigonometri teknikleri Batı Avrupa’da 15. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar Kopernik, Kepler, Tycho Brahe ve Galile gibi ilim adamları tarafından da kullanılmıştır.
