Cabir bin Hayyan
AVRUPA’YA KİMYA ÖĞRETEN ALİM
Cabir bin Hayyan, halife Harun Reşit’in kimyacısıydı. Avrupalılar, kimya tekniklerini onun Latince’ye çevrilen kitaplarından öğrendi. Cabir, kitaplarında nitrik asit ve sülfürik asitin üretilmesi, altının ve cıvanın saflandırılması, tuzların suda çözünen maddeler olarak sınıflandırılması, asitleri nötrleştiren maddelere “alkali” adının verilmesi, altını çözen “kral suyu”nun üretimi, şapın kristallendirme ile saflandırılması, gümüş nitrat, cıva oksit, arsenöz asit, sitrik asit, tartarik asit ve potasyum nitratın üretilmesi gibi pek çok teknik keşfetti. Asitlerin nötrleşmesi için belirli miktarda alkali (baz) gerektiğini buldu. Bu keşfini, “Katlı Oranlar Yasası” ve J. Dalton’un Atom Teorisi’nden bin yıl önce yaptı. Kumaş ve deri boyama tekniklerini geliştirdi. Kumaşları ateşe dayanıklı yapan karışımı geliştirdiği ve çeliğin paslanmasını önleyen maddeyi bulduğu sanılıyor. Kimyasal maddeleri damıtma, kristallendirme ve süblimleştirme ile saflaştırma tekniklerini mükemmel hale getirdi. Yüzü aşkın kitabından 22’si kimya ile ilgiliydi. Kitaplarının 70’i, Orta Çağ’da Latince’ye çevrildi. “Kitap ül Kimya” 1144’te R. Chester tarafından Latince’ye çevrildi. “Kitap ül Zühre” ve “Kitap ül Ahcar” da Latince’ye çevrilen kitapları arasındadır.
Kaynak :
